Fetal Ekokardiyografi Nedir?

Hangi Gebelere Ve Ne Zaman Yapılmalı?

Fetal ekokardiyografi (kısaca Fetal EKO) bebek anne karnında iken ideal olarak gebeliğin 18.-24.haftaları arasında olmakla birlikte tüm gebelik boyunca uygulanabilen annenin karın cildi üzerinden yapılan bebeğin kalp ultrasonu işlemidir.

Fetal EKO, ultrason temelli ses dalgaları yardımı ile anne karnındaki bebeğin kalbinin ayrıntılı olarak değerlendirildiği bir tetkiktir. Bebeğe ve anneye hiçbir zararı olmayan bu tetkikle bebeğin doğuştan kalp hastalıkları ve ritim bozukluklarına anne karnında tanı konulabilmektedir.

Fetal EKO ile günümüz şartlarında gebelik sırasında anne karnındaki bebeğin kalp hastalıklarına %80-95 oranında tanı konulabilmektedir.

Fetal EKO işlem süresi bebeğin pozisyonu, anne karnındaki duruşu, hareketli olup olmaması, annenin fazla kilolu olması, karın cildinin yapısı ve çoğul (ikiz, üçüz gibi) gebelik olması gibi bazı nedenlere bağlı olarak değişmekle birlikte ortalama 30-45 dakikadır.

Hangi Durumlarda Fetal Eko Yapılmalı?

Kılavuzlar tarafından bazı özellikli durumlarda fetal ekokardiyografi yapılması önerilmektedir. Fetal Eko için genel endikasyonlar şunlardır;

  • Kadın hastalıkları ve doğum uzmanı tarafından yapılan obstetrik ultrasonda bebeğin kalbinde anomali (kalpte delik, kalp kapaklarında darlık veya yetersizlik, bir kalp odacığının normalden büyük veya küçük olması, kalbin büyük olması, kalp etrafında sıvı birikmesi, kalp ritminde bozukluk, bebeğin kalbinde parlaklık-hiperekojen odak-) şüphesi olması.
  • Kadın hastalıkları ve doğum uzmanı tarafından yapılan obstetrik ultrasonda kalp dışındaki diğer organlarda anomali saptanması (özellikle beyinde ve santral sinir sisteminde)
  • Kadın hastalıkları ve doğum uzmanı tarafından yapılan tarama testlerinde (ikili test, üçlü test, dörtlü test) kromozomal bozukluk düşündüren bulgular saptanması (artmış ense kalınlığı, göbek damarlarında bir damarın eksik oluşu, özellikle beyin, böbrekler, mide, bağırsaklar olmak üzere diğer iç organlarda ve iskelet sisteminde kollar, bacaklar, parmaklar- saptanan gelişimsel anomalilerin varlığı)
  • Amniyosentez veya NİPT ile bebeğin karyotipinde kromozomal bir anomali (Down sendromu, Trizomi 18, Trizomi 13 gibi) saptanması.
  • Bebeğin kalp atımlarında düzensizlik, bebeğin kabinin normalden hızlı veya yavaş atması, ritim bozukluğu olması.
  • Annede gebelik öncesinde veya gebelik sırasında ortaya çıkan Diabetes Mellitus (şeker hastalığı)
  • Annede fetilketonüri hastalığı olması.
  • Annede romatizmal bağ dokusu hastalığı veya otoimmun antikorların (özellikle anti-Ro-SSA- ve/veya ani-La-SSB-) varlığı
  • Annenin aşırı kilolu ve obez olması
  • Yardımcı üreme teknolojisi (IVF gibi) ile oluşan gebeliklerde
  • Tekrarlayan düşükler ve ölü doğum öyküsü varlığında.
  • Annenin gebelikten hemen önce veya gebelik sırasında kullanmış olduğu bazı ilaçlar, alkol veya uyuşturucu madde kullanımı, radyasyona maruziyet
  • Annenin gebelik sırasında geçirdiği ateşli gribal enfeksiyonlar
  • İleri anne yaşı (>35 yaş) ve çoğul gebelikler (ikiz, üçüz)
  • Anne, baba, kardeşler veya birinci derecede akrabalarda doğuştan kalp hastalığı varlığı

Fetal Ekoda Doğuştan Kalp Hastalığı Saptandığında Ne Yapılmalıdır?

Gebelik sırasında anne karnında iken en ideal zaman olarak 18.-24. haftalar arasında fetal ekokardiyografi yapılmakla birlikte tüm gebelik boyunca yapılabilir. Fetal Eko incelemesi sonucu saptanan kalp anomalilerinin çoğunda doğuma kadar beklenilmektedir. Bebek, gebelik süresince düzenli izlenmekte ve doğduktan sonra kalbi transtorasik ekokardiyografi (EKO) ile değerlendirilmektedir.

Doğuştan kalp hastalıklarının birçoğu bebeğe ve anneye gebelik sürecinde zarar vermemektedir. Bazı kritik, ciddi kalp hastalıkları varlığında ise bebeğe acil, doğumdan hemen sonra cerrahi ve/veya girişimsel tedavi gerekmektedir. Bu durumda bebek gebelik sürecinde çok daha yakın takip edilmekte ve doğumun tüm müdahalelerin yapılabileceği çocuk kardiyoloji, çocuk kalp damar cerrahisi ve yenidoğan hekimlerinin olduğu 3.basamak bir merkezde gerçekleştirilmesi konusunda aile bilgilendirilmektedir.

Bazı yapısal kalp bozuklukları oldukça ağır olmaktadır. Bu hastalarda cerrahi ve/veya girişimsel tedaviler ile tamamen normal bir kalp maalesef mümkün olmamakta ileri yaşlarda kalp nakli gündeme gelmektedir. Bu tip çok ağır kalp anomalisi olan bebekler gebeliğin ilerleyen haftalarında anne karnında iken kaybedilebilmekte veya ölü doğum görülebilmektedir.

Fetal ekoda ağır yapısal anomali tespit edilen bebekler eşlik eden diğer organ-sistem anomalileri ile birlikte kadın hastalıkları ve doğum, perinataloji, neonataloji ve çocuk kardiyoloji hekimleri tarafından kapsamlı bir konseyde tartışılmakta ve gebeliğin 24.haftasından önce isteğe bağlı gebeliği sonlandırma seçeneği aileye sunulmaktadır. Aile bu konuda ayrıntılı bir şekilde aydınlatılmakta ve aileye danışmanlık hizmeti verilmektedir.

Bebekte anne karnında iken ritim bozukluğu (kalp atışının normalden çok yüksek veya düşük olması, sürekli düzensiz atımların olması gibi durumlar) saptanması halinde ise fetal eko sık sık tekrarlanmakta ve anneye gereği halinde ilaç tedavileri başlanmaktadır.

Son yıllarda yurtdışındaki bazı sayılı merkezlerde anne karnındaki bebeğin kalbine yönelik girişimsel tedavi yöntemleri denenmekte olup başarılı bazı sonuçlar elde edilmektedir.

Sohbete başlayalım.
WhatsApp
Merhaba size nasıl yardımcı olabiliriz ?